Описание презентации по отдельным слайдам:
-
1 слайд
-
2 слайд
Тәәлвртә тууль
«Усн уга һазрт
Цусн уга дән дәәллдҗ» —
* дәәллдх — воевать
«На безводном месте разыгралась бескровная война» -
3 слайд
Хальмг Таңһчин долан өврмҗ
Таңһчин долан өврмҗ –
Хальмг улсин бахмҗ -
4 слайд
Элстин дорд-өмн үзгтнь
Ончта сәәхн гермүд үзгднә
Шатрин балһснд эдн дүңгәҗ,
Орчлңд йоста өврмҗ болна.
Шатрин өндр төгрг бәәшң
Ишкә герин кев-янзта.
Эн өврәц Шатрин бәәшңд
Элдв чинртә марһас болна.
Шатрин Балһсн -
5 слайд
Орчлңгин 4 үзг мед!
ар үзг
Сдеед үзг З В дорд үзг
* Шатрин балhсн
Ю
өмн үзг -
6 слайд
Шатрин балһсн
(«Насндан» гидг дууна айст)Элстин дорд-өмн үзгтнь
Ончта сәәхн гермүд үзгднә.
Шатрин балһснд эдн дүңгәҗ*,
Орчлңд йоста өврмҗ болна.
Шатрин өндр төгрг бәәшң
Ишкә герин кев-янзта.
Эн өвәрц Шатрин бәәшңд
Элдв чинртә марһас болна.
* дүңгәх – возвышаться величаво
— 2д.
— 2д.
— 2д. -
7 слайд
Шатрин Балһсн – Сити-Чесс
1
Үвлин амрлһна өдрмүдт манад Аюна гиичлв. Эн күүкн
Бурятьд бәәнә. Би гиичдән Элстин сонҗлтс үзүлләв.
Сити-Чессүр өөрдчкәд, Аюна йир икәр өврв:
— Ю-у, яһсн сәәхн гермүдви! Бадм, энчн теегин җирлһн* болвзго?!
Уга, җирлһн биш. Эн делкәд ор һанцхн* Шатрин балһсн,
Таңһчин 7 өврмҗин негнь.
— Энтн Сити-Чессий?! Би газетд умшлав. Иим соньн бәәҗ!
Тер юн төгрг герв?
Шатрин бәәшң. Эн бәәшң ишкә герин кев-янзта,- гиҗ би цәәлһүв.
— Бадм, энчн ишкә герин кев-янзта! Йир өврмҗтә! Айдҗа, би зургинь цокнав, үүрмүдтән үзүлхүв.
Би Аюнад Шатрин балһсна тууҗинь келҗ өгүв. -
8 слайд
2
Шатрин Балһсн 1998-гч (миңһн йисн зун йирн нәәмдгч) җилд тосхгдла. Энд нарт делкән 33-гч (һучн һурвдгч) шатрин Олимпиад болла. Кесг орн-нутгудас нертә шатрчнр ирлә. Эн марһан олн келн-әмтнә иньгллтин байр болв.
Тер цагас авн мана бичкн Элст шатр наадна цутхлң гиҗ тоолгдна. Җил болһн Элстүр олн гиичнр ирҗ шатр наадна. Борис Спасский, Анатолий Карпов, Гарри Каспаров, Веселин Топалов, Александра Костенюк болн нань чигн делкәд нернь туурсн шатрчнриг Элст тосла.
Хальмг улс шатрт йир дурта. Кирсан Илюмжинов — нарт делкән шатрин Федерацин Президент. Баахн хальмг шатрчнр Санан Сюгиров, Баира Кованова, Динара Дорджиева Тачңһчин нер холд туурулҗ йовна.
Кирсан Илюмжиновин седвәрәр, хальмг олн-әмтнә нилчәр тосхгдсн Шатрин балһсн Элстд дүңгәҗ, цуг әмтнд байр үүдәнә, бахмҗ болна… -
9 слайд
Толин көдлмш:
* җирлһн – мираж
* нарт делкәд – в мире
* ор һанцхн – единственный
* дүңгәх – возвышаться
* Шатрин балһсн – город шахмат – Сити-Чесс
* Шатрин бәәшң – Дворец шахмат -
10 слайд
Сурврмудт хәрү өгтн:
— Бадмур кен гиичд ирҗ?
— Ааюна альд бәәнә?
— Бадм Аюнад ю үзүлв?
— Шатрин балһсн Аюнад таасгдҗий?
— Аюна яһв?
— Шатрин бәәшң ямаран кев-янзта? Юңгад тиим кев-янзта болсмб, юн гиҗ санҗанат?
— Шатрин балһсн кезә тосхгдҗ?
— Ямаран ик чинртә марһан энд болҗ?
— Нер һарсн ямаран шатрчнр Элстүр ирҗ?
— Хальмгудын нер кен туурулҗ йовна? -
11 слайд
Түшг үгмүдәр келвр бүрдәтн:
Шатрин балһсн
гиичлв
сәәхн гермүд
Шатрин балһсн – Сити-Чесс
Шатрин бәәшң
зургинь цокнав
1998-гч җилд тосхгдв
33-гч шатрин Олимпиад -
12 слайд
Шатрин бәәшңгин холл
-
13 слайд
Шатрин марhан
-
14 слайд
Шатрин балһсна музей
-
15 слайд
Шатр — политическ үүлдәчнр
-
16 слайд
Никто не пожалеет о времени, отданном шахматам, ибо они помогут в любой профессии…(Т. Петросян)
